పనిచేయునెడల దాసియు ననుభవమున రంభ మంత్రి యాలోచనలన్ దనభుక్తి యెడలఁ దల్లియు ననఁ దన కులకాంత యుండనగురా సుమతీ!
పరనారీ సోదరుఁడై పరధనముల కాసపడక పరులకు హితుడైఁ పరుల దనుఁబొగడ నెగడక పరుఁలలిగిన నలుగనతఁడు పరముడు సుమతీ!
పరసతి కూటమి గోరకు పరధనముల కాసపడకు పరునెంచకుమీ సరిగాని గోష్టి సేయకు సిరిచెడి జుట్టంబుకడకుఁ జేరకు సుమతీ!
పరసతుల గోష్టినుండి పురుషుడు గాంగేయుడైన భువి నిందబడున్ బరుసతి సుశీయైనను బరుసంగతినున్న నింద పాలగు సుమతీ!
పరుల కనిష్టము సెప్పకు పొరుగిండ్లకు బనులులేక పోవకు మెపుడున్ బరుఁగదిసిన సతి గవయకు ఎరింగియు బిరుసై సహయము నెక్కకు సుమతీ!
పర్వముల సతులఁ గవయకు ముర్వీశ్వరుకరుణ నమ్మి యబ్బకు మదిలో గర్వింపనాలి బెంపకు నిర్వహణము లేనిచోట నిలువకు సుమతీ
పలుదోమి సేయు విడియము తలగడిగిన నాఁటినిద్ర తరుణులయెడలం బొలయలుక నాటి కూటమి వెల యింతని చెప్పరాదు వినురా సుమతీ!
పాటెరుగని పతికొలువును గూటంబున కెరుకపడని కోమలిరతియు జేటెత్తజేయు చెలిమియు నేటికి నెదిరీదినట్టు లెన్నగ సుమతీ
పాలను గలిసిన జలమును బాలవిధంబుననే యుండుఁ బరికింపగ బాల చవిఁజెరచు గావున బాలసుఁడగువాని పొందు వలదుర సుమతీ!
పాలసునకైన యాపద జాలింబడి తీర్పఁదగదు సర్వజ్ఞునకుఁ దే లగ్నిబడగఁ బట్టిన మేలెరుగునె మీటుగాక మేదిని సుమతీ!
పిలువని పనులకు బోవుట కలయని సతి రతియు రాజు గానని కొలువు బిలువని పేరంటంబును వలవని చెలిమియును జేయవలదుర సుమతీ
పురికిని బ్రాణము కోమటి వరికిని బ్రాణంబు నీరు వసుమతిలోనం గరికిని బ్రాణము తొండము సిరికిని బ్రాణము మగువ సిద్ధము సుమతీ!
పుత్రోత్సాహము తండ్రికి పుత్రుడు జన్మించినపుడు పుట్టదు, జనులా పుత్రుని కనుగొని పొగడగ పుత్రోత్సాహంబు నాడు పొందుర సుమతీ!
పులిపాలు దెచ్చిఇచ్చిన నలవడఁగ గుండెగోసి యరచే నిడినం దలపొడుగు ధనము బోసిన వెలయాలికి గూర్మిలేదు వినురా సుమతీ!
పెట్టిన దినములలోపల నట్టడవులకైనవచ్చు నానార్థములున్ బెట్టని దినములఁ గనకపు గట్టెక్కిన నేమిలేదు గదరా సుమతీ!
పొరుగున పగవాడుండిన నిర వొందగ వ్రాతగాఁడె ఏలికయైనన్ ధరఁగాఁపు కొండెమాడినఁ గరణాలకు బ్రతుకులేదు గదరా సుమతీ!
బంగారు కుదువబెట్టకు సంగరమునఁ బారిపోకు సరసుఁడవగుచో నంగడి వెచ్చములాడకు వెంగలితో జెలిమి వలదు వినురా సుమతీ!
బలవంతుడ నాకేమని పలువురితో నిగ్రహించి పలుకుట మేలా బలవంతమైన సర్పము చలిచీమల చేత జిక్కి చావదె సుమతీ!
మండలపతి సముఖంబున మెండైన ప్రధానిలేక మెలఁగుట యెల్లన్ గొండంత మదపుటేనుగు తొండము లేకుండినట్లు తోచుర సుమతీ!
మంత్రిగలవాని రాజ్యము తంత్రము సెడకుండ నిలచుఁ దరచుగ ధరలో మంత్రి విహీనుని రాజ్యము జంత్రపుఁగీలూడినట్లు జరుగదు సుమతీ!
